Απίστευτο! Εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές βρίσκονται ακόμα και στην καρδιά της Αθήνας. Και μάλιστα οι περισσότερες από τις κατοικίες σς αυτές τις περιοχές έχουν κτιστεί αυθαίρετα. Η δε διαδικασία ένταξής τους στο σχέδιο πόλης καταδεικνύει με τον πλέον περίτρανο τρόπο την προχειρότητα, αλλά και την ανικανότητα δημόσιων φορέων και υπηρεσιών στη διαχείριση και οργάνωση της πολεοδομικής συγκρότησης, αλλά και της τοπικής ανάπτυξης. Σε ορισμένες περιπτώσεις η καθυστέρηση αυτή στην ενσωμάτωση αυτών των περιοχών στον οργανωμένο πολεοδομικό ιστό δημιουργεί εκρηκτικές καταστάσεις από το πλήθος των περιβαλλοντικών και χωροταξικών προβλημάτων που σωρεύονται. Καταστάσεων που για να φρενάρει το υπουργείο Περιβάλλοντος καταφεύγει στην ΄«παραδοσιακή» λύση της αναστολής έκδοσης νέων οικοδομικών αδειών. Το αποτέλεσμα όμως είναι να τινάζονται, ορισμένες φορές, κυριολεκτικά στον αέρα επενδυτικά προγράμματα και να «παγώνει» κάθε αναπτυξιακή δραστηριότητα.Η χαρακτηριστικότερη περίπτωση είναι αυτής Ακαδημίας Πλάτωνος. Η συγκεκριμένη γειτονιά βρίσκεται μόλις 2 χιλιόμετρα μακριά από την Ομόνοια και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες «ζώνες» του ένδοξου αρχαίου παρελθόντος μας. Περιβάλλει τα απομεινάρια του πρώτου Πανεπιστημίου στον κόσμο, τη Φιλοσοφική Σχολή του Πλάτωνα, από την οποία «ξεπήδησαν» οι δημιουργοί του «κλεινού άστεως».
Τα πρώτα σχέδια για την πολεοδομική οργάνωση της Ακαδημίας Πλάτωνος εκπονήθηκαν στα τέλη του… προπερασμένου αιώνα! Το 1893. Εως σήμερα, 117 χρόνια από τότε, το μεγαλύτερο τμήμα της Ακαδημίας Πλάτωνος παραμένει εκτός σχεδίου πόλεως. Προκειμένου να οριστικοποιηθεί η ένταξή τους στο σχέδιο και προκειμένου η εφαρμογή της πολεοδομικής μελέτης να προχωρήσει χωρίς άλλα προβλήματα το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να αναστείλει την έκδοση νέων οικοδομικών αδειών για έναν χρόνο. Η εξέλιξη όμως αυτή βάζει στο «ψυγείο» επενδύσεις που είχαν δρομολογηθεί στη συγκεκριμένη περιοχή.
Αξιοσημείωτο είναι ότι έως το 1995 η πολεοδομική αναρχία στην περιοχή έφτανε μέχρι του σημείου να χρησιμοποιείται ως σκουπιδότοπος το σημείο όπου υπήρχε η Φιλοσοφική Σχολή του Πλάτωνα. Ευτυχώς, το τμήμα αυτό απαλλοτριώθηκε και δημιουργήθηκε το αρχαιολογικό πάρκο των 130 στρεμμάτων.
Η ιστορία της Ακαδημίας Πλάτωνος δεν εκπλήσσει, αν σκεφτεί κάποιος ότι ακόμα και στις παρυφές της Ακρόπολης υπάρχει μια ολόκληρη αυθαίρετη γειτονιά, τα Αναφιώτικα, που για να μην γκρεμιστούν και έως ότου βρεθεί λύση για τη «διαχείρισή» τους χαρακτηρίστηκαν «ιερά».
Θέα στην Ακρόπολη από ένα αυθαίρετο «μπαλκόνι]
Μόλις ενάμισι χιλιόμετρο από την Ακρόπολη και το Σύνταγμα απέχει ο λόφος του Κυνοσάργους, μια από τις παλαιότερες συνοικίες της Αθήνας που εκτείνεται από το Νέο Κόσμο έως την πλατεία Καλογήρων της Δάφνης, χαρακτηρίζεται από πολλούς ως το «μπαλκόνι» της πρωτεύουσας. Και πράγματι η θέα από τη κορυφή του λόφου είναι εκπληκτική. Στην περιοχή βρίσκονται σήμερα 250 κατοικίες, πολλές από τις οποίες χτίστηκαν πριν από τον πόλεμο. Πάνω από 1.000 οι σημερινοί κάτοικοι. Οι περισσότεροι δεύτερης και τρίτης γενιάς ιδιοκτητών.
Οι αρχικοί ιδιοκτήτες αγόρασαν τις εκτάσεις τους από μεγαλοτσιφλικάδες της Αθήνας. Μικρά κομμάτια γης για τον καθένα. Από 120 έως 200 τετραγωνικά μέτρα.
Το Μάρτιο του 2003 εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη της περιοχής και πριν από λίγο καιρό άρχισαν να εκδίδονται οι πρώτες οικοδομικές άδειες, αλλά με ειδικούς όρους δόμησης. Στο σχέδιο εντάσσονται 93 στρέμματα. Προβλέπεται να αναδειχθεί το μεγάλο τμήμα πρασίνου, να δημιουργηθούν πλατείες και να αναπλαστεί ευρύτερα η περιοχή. Στο λόφο αυτό υπήρχε ένα από τα τρία σημαντικότερα γυμνάσια της περιοχής κατά την κλασική αρχαιότητα, ενώ το όνομα Κυνόσαργες «γεννήθηκε», σύμφωνα με το μύθο, όταν σε μια θυσία στον Ηρακλή ένας σκύλος
άρπαξε το μηρό του σφαγείου. Σήμερα σπεύδουν να αρπάξουν «κομμάτια» της περιοχής οι μεγαλοεπενδυτές.
Οι παράνομες «ρίζες» του Λυκαβηττού
Περιοχές εκτός σχεδίου βρίσκονται και σε άλλες περιοχές της Αθήνας… Εντός των διοικητικών ορίων της πρωτεύουσας θα συναντήσουμε την περιοχή Δεξαμενής στα Πετράλωνα, εκτάσεις στην Ανω Κυψέλη, τα Τουρκοβούνια, μεγάλο τμήμα στον Προμπονά κοντά στο γήπεδο της Ριζούπολης, ιδιοκτησίες γύρω από το ρέμα Ποδονίφτη και τα γνωστά μας Κουντουριώτικα, πίσω από το γήπεδο του Παναθηναϊκού, στις παρυφές του Λυκαβηττού.
Για όλες αυτές τις περιοχές στις οποίες υπάρχουν εκατοντάδες αυθαίρετα βρίσκονται ήδη υπό εκπόνηση πολεοδομικές μελέτες. Πιο κοντά φαίνεται να βρίσκεται η «τακτοποίηση» των Κουντουριώτικων και του Προμπονά στις οποίες ανεστάλη μέχρι την εφαρμογή των νέων πολεοδομικών και χωροταξικών ρυθμίσεων η έκδοση οικοδομικών αδειών.
Ιδιαίτερη περίπτωση για την οποία όμως δεν υπάρχει, για την ώρα κάτι νεότερο, είναι ο συνοικισμός Παπανδρέου στα Τουρκοβούνια. Εδώ βρίσκονται από τα μέσα της δεκαετίας του ‘60 πάνω από 150 κατοικίες. Ο Δήμος Αθηναίων επιδιώκει, πάντως, την οριστική ρύθμιση κι αυτής της εκκρεμότητας.
Το «Κάλλιστον προάστιο»
Τα θεμέλια για τα μεγαλύτερα επενδυτικά προγράμματα των τελευταίων χρόνων στην πρωτεύουσα έχουν ήδη μπει στην περιοχή του Ελαιώνα. Κι όμως, σχεδόν τα 2/3 αυτής της περιοχής που απέχει μόλις 5 λεπτά με το Μετρό από το Σύνταγμα, βρίσκονται ακόμα εκτός σχεδίου πόλεως. Και τα υπόλοιπα, μια έκταση περίπου 2.500 στρέμματα (από ένα σύνολο 9.000) έχουν ενταχθεί στο σχέδιο, χάρη στην… ιδιωτική συνεισφορά! Για να προχωρήσουν κάποιες επιχειρηματικές δραστηριότητες χρειάστηκε να «τρέξουν» την εφαρμογή των πολεοδομικών μελετών οι ιδιοκτήτες των ακινήτων. Χρηματοδότησαν μεμονωμένες πράξεις εφαρμογής του σχεδίου πόλης. Οι εντάξεις αυτών των 2.500 στρεμμάτων σε ποσοστό άνω του 70% έγινε ανά οικοδομικό τετράγωνο και με ιδιωτική χρηματοδότηση. Τόση και τέτοια δυσκολία υπάρχει για να προχωρήσει και να εφαρμοστεί από την πολιτεία ένα οργανωμένο πολεοδομικό και χωροταξικό σχέδιο ακόμα και σε μια περιοχή, η οποία εμφανίζεται ως η σημαντικότερη νέα επενδυτική ζώνη στην καρδιά της πρωτεύουσας. Στην ανυπαρξία του πολεοδομικού σχεδιασμού πρέπει να αναζητήσει κάποιος την τριτοκοσμική εικόνα που παρουσιάζει έως σήμερα ο Ελαιώνας. Στην περιοχή δεν υπάρχει ούτε ένας δρόμος -με εξαίρεση την Ιερά Οδό και τη λεωφόρο Αθηνών- με σύγχρονα χαρακτηριστικά.
Η «παράδοση»… αντέχει στον Πειραιά!
Και ο Πειραιάς δεν υστερεί σε ιστορίες συνεχιζόμενης πολεοδομικής αναρχίας. Οι περίφημες γειτονιές του: τα Κρητικά, τα Μανιάτικα, τα Ικαριώτικα αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της «παραδοσιακής» οικιστικής ανάπτυξης.
Οι γειτονιές αυτές ξεφύτρωσαν χωρίς να υπάρχει η παραμικρή πρόβλεψη για την πολεοδομική τους οργάνωση. Στήθηκαν, αναπτύχθηκαν και ρίζωσαν χωρίς σχέδιο. Το μόνο που άλλαξε στη ροή του χρόνου είναι τα πληθυσμιακά τους χαρακτηριστικά. Ανάμεσα στους Κρητικούς και τους Μανιάτες βρίσκονται πλέον οικονομικοί μετανάστες, αλλά και κάτοικοι που ήρθαν από άλλες γειτονιές του Πειραιά, αλλά και της Αθήνας.
Οι περιοχές αυτές βρίσκονται σε προνομιούχο θέση. Εχουν μοναδική θέα στο Σαρωνικό και αν είχαν και πολεοδομική και χωροταξική οργάνωση θα μπορούσαν να αποτελούν τις ελληνικές Κάννες. Οι πιο αισιόδοξοι -ανάμεσά τους και η υπουργός Περιβάλλοντος- βλέπουν μια τέτοια εξέλιξη. Οι περισσότερο συγκρατημένοι θεωρούν ότι θα χρειαστούν και άλλες πιέσεις προς την πολιτεία μέχρι αυτή η περιοχή να εξελιχθεί σ’ ένα από τα «τακτοποιημένα» παραθαλάσσια τμήματα του παραλιακού μετώπου.
apogevmatini.gr
Δημοσίευση σχολίου